اصلاح مزاج شخصی در طب سنتی | بهترین متخصص طب سنی اصفهان
اصلاح مزاج شخصی | برقراری تعادل در هر چیزی یکی از اصول مهم زندگی است. تعادل در اخلاط بدن نیز برای حفظ سلامتی ضروری است. انسان‌ها در زندگی روزمره بايد به شکلی عمل كنند كه مزاج آن‌ها هميشه به سمت تعادل حركت كند. هر رفتار يا كاری كه باعث شود تعادل مزاج بهم بخورد باعث بروز بیماری خواهد شد. جهت برقراری تعادل در امزاج بدن، باید به چند نکته توجه شود.
اصلاح مزاج یا تعدیل مزاج، فواید زیادی برای سلامت انسان دارد. برای متعادل کردن مزاج خود، ابتدا می‌بایست تشخیص مزاج را انجام دهید و به طور کامل از مزاج خود آگاهی یابید. بهم ریختن مزاج و غالبیت مزاج سرد به گرم یا گرم به سرد بدن را در معرض ابتلا به بیماری‌های مختلف و خطرناکی قرار می‌دهد.
الگوی مصرف مواد غذایی و مواد مصرفی در سبد غذایی یک فرد، مهم‌ترین عامل تاثیرگذار بر طبع و مزاج است. شما باید علاوه بر شناخت کامل از مزاج خود، مزاج غذاهای مختلف و نوع آب و هوا را شناخته و طریقه متعادل کردن مزاج را بلد باشید. منظور از اصلاح مزاج همان متعادل کردن مزاج در بدن است تا مزاجی بر جسم غلبه نکند و باعث بروز بیماری شود.
دکتر مجتبی معتمدی متخصص طب سنتی اصفهان
بهترین متخصص طب سنتی اصفهان – دایرکتوری دکتر آف
مفهوم اعتدال مزاج
اعتدال مزاج مطلق
یکی از معانی اعتدال مزاج این است که مزاج فرد در نقطه وسط کیفیات چهارگانه قرار گرفته باشد. یعنی نه سرد باشد، نه گرم، نه مرطوب و نه خشک. این حالت وقتی حاصل می‌شود که عناصر چهارگانه آب، باد، خاک و آتش، به نسبتی کاملا مساوی در بدن فرد وجود داشته باشند.
در نگاه اوّل، ممکن است این وضعیت، ایده‌آل و مطلوب به نظر آید امّا درواقع، چنین تعادلی نه مطلوب است و نه واقعی. این نحو تعادل، یک مفهوم ذهنی است که در خارج، مصداق عینی ندارد. شما در کلّ هستی انسانی را نخواهید یافت که از هر سمت و سو، خنثی و وسط باشد. اگر چنین انسانی وجود خارجی هم داشته باشد، انسانی است بدون کنش و واکنش‌های انسانی و بدون تعامل با هستی.
اعتدال مزاج مطلوب
مطلوب بودن اعتدال مزاج باید نسبت به هدف از آن اعتدال سنجیده شود. در این حالت، ما به دنبال اعتدالی هستیم که هدف هستی انسان یعنی رشد جسمانی و سلوک روحانی مطلوب را در تمام ابعادش تامین کند و این حاصل نمی‌شود مگر به این که انسان دارای سطح متعادلی از گرما و رطوبت باشد نه این که از این جهات خنثی باشد.
این اعتدال مزاج، واقعی و به لحاظ تئوری برای همه مردم قابل وصول است امّا در عمل، تنها و تنها حضرات معصومین(علیهم السّلام) از چنین اعتدال مزاج مطلوبی برخوردار بوده و هستند. این با اعتدال روحی تامّ ایشان تناسب دارد؛ مساله‌ای که بر اهل علم و معرفت واضح است.
اعتدال در اخلاط
اگر هر یک از اخلاط در بدن انسان، در سه حالت اعتدال داشته باشند، عملکردهای کارکردی و ساختاری بدن به درستی انجام می‌شود. این سه جنبۀ اعتدال عبارتند از: 1- اعتدال در مقدار خلط. 2- اعتدال در کیفیات چهارگانه خلط. (گرمی، سردی، تری و خشکی) 3- اعتدال در قوام خلط.
چگونه تعادل مزاج خود را حفظ کنیم؟
جهت حفظ تعادل مزاج خود رعایت نکات زیر و توجه به آن‌ها توصیه می‌شود:
- اصول کلی رعایت زمان مصرف مواد غذایی سرد و گرم. یعنی عدم مصرف مواد غذایی با طبع خیلی گرم در طول روز و خیلی سرد در طول شب.
- روزانه به میزان کافی آب هم‌دما با محیط بنوشید
- عدم نوشیدن آب از نیم ساعت قبل تا حداقل یک ساعت و نیم بعد از غذا.
- پیشگیری از یبوست.
- عدم استحمام در شب هنگام و پرهیز از دوش گرفتن با آب سرد یا آب داغ.
- توجه به خواب به موقع و کافی، سحرخیزی و همچنین فعالیت و تحرک کافی روزانه (ورزش).
- سعی کنید در یک وعده غذایی چند نوع غذا مصرف نکنید. در صورت مصرف چند مدل غذا، این غذاها نباید طبع یکسان یا به شدت متضادی داشته باشند.
- خودداری از ریزه‌خواری و مصرف مواد غذایی دارای مواد نگهدارنده و صنعتی.
- عدم مصرف غذاهای سنگین (غذاهایی که به علت تعدد مواد تشکیل‌دهنده و طبخ طولانی مدت ممزوج شده اند).
- دقت در مصرف دارو، رژیم‌ها و تکمیل دوره‌های درمانی.
